LA UNUA FOJO
Julio 1993
Bicikli tedas min. Mi celas diri, ke mi elĉerpis
ĉiujn eblojn trovi novajn vojojn en unu-tagaj itineroj. Tio decidigis min
bicikladi dum pluraj sinsekvaj tagoj, sen hejmen reveni ĉiu-vespere. Mi tiel
povos viziti pli da vidindaĵoj.
Mi kompreneble ne spertas pri perbiciklaj
vojaĝoj sed mia malmultpeza biciklo, kvazaŭ konkura kun maldikaj pneŭmatikoj,
kiun mi kutimas uzi dum unu-tagaj promenadoj, ŝajnas al mi ne sufiĉe fortika
por elporti homon kaj sakojn, des pli ke ĝi iĝas maljuna kaj jam multe utilis
al mi. Mi preferas uzi la ĉiaterenan biciklon, kiun mi ĵus aĉetis antaŭ nelonge.
La kunprenaĵojn mi metos en du dorsosakojn, unu grandan
(30 litran), kiun mi portos sur la dorso, kaj alian malgrandan,
kiun mi
metos sur etan sakportilon, kiun mi adaptis super la malantaŭa
rado. En etan
stirilsakon mi metos ĉiujn kunprenaĵojn, kiujn mi bezonos havi ce la
manoj: mapojn, monujon, identecpaperojn, sunokulvitrojn, fotilon,
ktp... Malgranda
sako subsela entenos kelkajn flikilojn kaj vicaertubon.
Lasta antaŭpensaĵo, eble la plej grava, eble ne:
kien iri? Por tiu tutunua vojaĝo mi dezirus bicikli eksterlanden. Mi ŝatus viziti la ebenan parton de
Belgio, sed ankaŭ Londonon. Mi ne sukcesas elekti inter ili; nu, mi do
vizitu ambaŭ...
Kelkajn tagojn antaŭ la ekiro, mi sendas mian
biciklon al la fervoja stacidomo de Lille dank’ al la kompanio Sernam. Pri tiu servo vidu mian raporton Trajno + Biciklo.
Koncerne min, mi uzas rapidegan trajnon, kunportante miajn tri sakojn. Post unu
horo da veturado mi jam povas serĉi hotelon en la ĉefurbo de la norda provinco
de Francio. Iun mi tutsimple trovas antaŭ la stacidomo. Ĝi malmulte kostas, sed
ankaŭ tre malaltnivelas.
La hotelgardisto konsentas, ke mi lasu la biciklon en la kelo dum
mia restado. Mi nun povas reakiri ĝin en la Sernam-ejo, apud la stacidomo. Mi ĉagrenas,
ĉar parto de la stirilrubando tranĉiĝis dum la transportado. Sed la damaĝo ne
valoras la penon malŝpari tempon je plenigado de formularo por akiri monan
kompenson. Rapida flikado permesas rearanĝi la difektojn.
Post du-taga vizitado de tiu bela urbo, ek al mia unua vojaĝo
perbicikla. Por komenci, la ĉefa tasko estas eliri el Lille, kio estas ĉio krom
evidenta afero. Malgraŭ mia urba mapo, la ronda
aŭtovojo ĉirkaŭ la urbo senĉese haltigas min. Ĝi aspektas ne transirebla per biciklo.
Mi perdiĝas en domegaraj kvartaloj kaj fine, kvazaŭ mirakle, trovas
piediran ponteton super la aŭtovojo. Necesas nur grimpi sur ŝtuparo
sed mi tro kontentas por plendi. De tiam la afero pli simplas, sufiĉas nur iradi
laŭ longa vojo rekta ĝis la landlimo, malpli ol du-dek kilometrojn
oriente.
Jen la unua landlimo, kiun mi perbicikle trapasas kaj mi ne povas
deteni ian etan eksciton kvankam en tiu urba medio oni apenaŭ rimarkus sanĝon
se ne starus ŝildo indikanta la enlandajn ĝeneralajn rapideclimojn, kiuj
kompreneble ne tiom multe interesas min. Meze, disigante la vojon en du
partojn, ankaŭ staras senhoma doganeja konstruaĵo, kiu iĝas ruino.
Ĉe la belga flanko de tiu dulanda urbo mi eniras panejon. Kelkaj panoj
iom mirigas min pro ilia nekutima formo en mia lando, same kiel la vendado de
ĉokoladoj. Post pluraj vojaĝoj tra Belgio, mi scios, ke ciu belga panejo
proponas ĉokoladojn, kio prezentas nerezisteblan defion al mia frandemo.
La vojo ne tre bonkvalitas. Foje, en plena kamparo, kuŝas flanke
de la vojo, trotuaro deviga al biciklantoj. Ĝia kvalito
malbonas. Povas eĉ okazi, ke ĝi kuras nur ĉe la maldekstra flanko de la ŝoseo,
devigante la biciklantojn malsekure transiri la vojon. Sed pri la kvalito de la
belgaj vojoj mi havos la okazon raporti en venontaj rakontoj.
Meze de la posttagmezo mi atingas Bruselon kaj paradokse trovas ĉambron en la "hotelo de Parizo", kies gardisto konsentas, ke la
biciklo tranoktu en la kelo, malgraŭ la malfacileco tien enmeti ĝin pro la
mallarga ŝtuparo helikforma.
Bruselo montras la specifecon esti dulingva urbo, franc- kaj
Nederlandlingva, ĉar en la norda parto de Belgio, Flandrujo, oni parolas la
nederlandan. Bruselo situas ĉe la limo de tiuj du komunumoj, kiuj ne ĉiam tre
harmonie akordiĝas. Antaŭ tien veni, mi kredis, ke oni parolas la francan sur la
tuta belga teritorio. Kelkajn vojaĝojn poste mi malkovros, ke en la sudorienta
Belgio oni eĉ parolas trian lingvon, la germanan.
Bruselon
mi vizitas kaj bicikle
kaj trame. Al la tramtrakoj meze de la stratoj necesas priatenti
trabiciklante Bruselon por ne bloki siajn radojn en ilin kaj fali. Mi
kompreneble ne mankas
vidi la tri ĉefajn simbolojn de la belga (kaj ĉu ankaŭ Eŭropunuiĝa?)
ĉefurbo. Komence, la centran placon, kies ĉirkaŭajn domojn ornamas
ŝtona puntaro.
Sekve,
Maneken-Pis, kiu estas fontana statueto de urinanta knabeto
ĉe la angulo de du piediraj stratoj en la centra kvartalo. Mi
lasas vin diveni de kiu korpa parto elfluas la akvoŝpruco... La
malgrandeco de tiu
fama statuo surprizas min, nur 60 cm. Sciu, ke li havas amikinon,
Jeanneken-Pis, apenaŭ videbla funde de iu malluma sakvojo. Sed pli bone
demandi
pri la ĝusta adreso al la turismoficejo ol al tiea loĝanto, ĉar li
respondos al
vi, ke li ne konas tiun inan statueton. Bruselanoj malestimas ĝin, ĉar
ili
taksas tion ne origina monumento sed nur artefarita por allogi
turistojn.
Fine, la "Atomium", grandegan konstruaĵon je formo de
atoma molekulo, kies elektronoj gastigas sciencan ekspozicion. Ĝi tiom grandas,
ke oni pasas de iu elektrono al alia per rulŝtuparoj.
Koncerne la belgajn kuirajn specialaĵojn mi provas manĝi mitulojn
kun fritoj sed, bedaŭrinde, neniu el la de mi vizitataj restoracioj plu havas
mitulojn. La sezono ĉesis.
Tri tagojn mi restas en Bruselo kaj por foriri mi decidas trajni
al Bruĝo. En Belgio preskaŭ ĉiu trajno akceptas biciklojn. Sufiĉas aĉeti kroman
bileton por la biciklo. Oni poste ĝin metas en la ŝarĝvagonon de la trajno, en
kiu oni mem vojaĝas.
Alveninte frue
en Bruĝon, mi serĉas hotelon, en kiu oni akceptus
mian biciklon. Iun mi trovas en la centro, apud placo sur kiu statuoj
je stranga formo elvokas biciklantojn. Kvankam la tiea lingvo estas la
flandra, iu
derivaĵo de la Nederlanda, la hotelestrino scipovas paroli france, same
kiel
ĉiuj komercistoj, kio tre helpas al mi, ĉar la nuran vorton, kiun mi
sukcesos
lerni okaze de mia restado estas "dank u", kiu, kiel vi prave imagas, signifas
"dankon".
Bruĝo estas unu el miaj plej ŝatataj urboj en la mondo. La
"Norda Venecio" indas sian kromnomon, ĉar ĉie kuŝas kanaloj sur kiuj
eblas romantike promeni boate kun sia amat(in)o. Sur la stratoj ankaŭ eblas
promeni kaleŝe. Koncerne la biciklantojn, ili prefereble ne timu la
multnombrajn stratojn pavimitajn. Krom tio, kuŝas biciklaj trakoj sur ĉiuj
stratoj tra la urbo kaj oni eĉ rajtas veturi kontraŭdirekten sur unudirektaj
stratoj.
La
centra placo preskaŭ tiom belas, kiom tiu de Bruselo. Mi nur
bedaŭras, ke ties ĉarman atmosferon iom difektas la multnombraj aŭtoj
tie parkitaj. Ankaŭ estas multaj bicikloj ĉirkaŭ la centra statuo.
Verdire,
mi neniam vidis tiom multe da kune parkitaj bicikloj.
En tiu urbo mi fine trovas restoracion, kie
ankoraŭ estas mituloj. Sed honeste, ili ne tre bongustas, ĉar ili entenas tro
da sableroj. Mi restas nur du tagojn en Bruĝo sed jam scias, ke mi revenos,
tiom multe plaĉis al mi tiu ĉarma kaj romantika urbo.
Mi
sursele forlasas la urbon, veturante okcidenten al la Norda
maro. La vetero ne tre fidindas sed ne pluvas dum la 25 km-a
veturado sur
glata kaj tre bone tegita vojo. Mi rapide alvenas en Ostendon kaj post
aĉeto de
ŝipbileto mi side atendas surtrotuare la enŝipigan horon. Mi deprenis
mian pezan dorsosakon kaj apogis ĝin kontraŭ muron, ĉar mi bezonas
ripozigi miajn ŝultrojn. Dume, mi legas tedajn broŝurojn de la
ŝipkompanio.
Post duona horo da enuiĝo la havendungitoj malfermas la barilon al
la kajoj. Kvankam oni konsideras min, kiel piediran pasaĝeron ĉar la
transportado de la biciklo estas senpaga, mi biciklas inter la aŭtoj por parki
mian biciklon en la ŝipholdon. Mi tien eniras el inter la tutunuaj ŝoforantoj
kaj havas tempon fiksi mian biciklon al la flanka ŝipŝelo per surloke trovitaj
ŝnuroj. Jen farite. Restas nur por repreni miajn dorso- kaj stirilsakojn kaj
supreniri per ŝtuparo al la vojaĝsalonoj.
Sed... Nu!?... Kie do estas mia granda dorsosako? Kien ĝi
forvaporiĝis? Kiu ĝin ŝtelis dum mi alŝelen ligis la biciklon perŝnure? Eh!...
Ne!... Kia stultulo mi estas!... Kia senmensulo!... Mi tutsimple forgesis ĝin sur la
trotuaro antaŭ la barilo. Nekredeble!
Por rapide iri ĝin repreni mi kuras al la poŭpo, tra kiu la aŭtoj
enŝipiĝas, sed mi estas haltigita de ŝipoficiro tuj antaŭ eliri. Kvankam li
estas flandro, li eksplikas al mi per la franca ke, post enŝipigo de sia
veturilo, pro motivo de sekureco oni ne plu rajtas eliri. En Britio ja estas
problemoj pro nordirlandaj teroristoj, kaj la oficiro ne deziras sin riski al
io ajn.
Mi tamen ne povas foriri sen mia sako kaj ties enhavo. Ni
fine trovas akordiĝon. Mi lasas al li mian legitimaĵon, inter la alŝipaj aŭtoj
kure iras repreni mian sakon, kiu kviete atendis min ĉe la barilo, sammaniere
revenas en la ŝipon, kaj reakiras mian legitimaĵon. Uf!
La ŝipo iom
maljunas sed mi taksas ĝin tre agrabla, ĉar staras grandaj vitraĵoj, kiuj ebligas
ĝui bonan vidon al la maro sen malvarmiĝi sur la ekstera ferdeko. Ankaŭ estas
grandaj sofoj tre komfortaj sur kiuj agrablas kuŝi dum tiu 4-hora navigacio.
Multaj senpordaj murŝrankoj ebligas la piedajn pasaĝerojn sin liberigi de siaj
pakaĵoj.
Dumvoje ni inverspasas submarŝipon,
de kiu oni povas vidi nur la supran parton. Jen nekutima kaj iom impresa
vidaĵo. Dum la vojaĝo ĉiu anonco estas farata laŭorde en la angla, la
nederlanda kaj nur kelkfoje en la franca lingvoj. Ajnakaze, la sonkvalito de la
altparoliloj tiom aĉas, ke mi plej ofte komprenas la informojn laŭ la
konteksto.
Post trankvila navigacio, alprosimiĝas la blankaj klifoj de
Dovero. Mi reprenas miajn sakojn, malsupreniras sur la ŝtuparo al la poraŭta
holdo, elsipiĝas unuavice tra la pruo, prezentas mian legitimaĵon al la
doganisto, kaj mi jen estas veturanta je la maldekstra flanko de la Doveraj
stratoj.
Jes, por tiuj, kiuj ne scius tion, en Anglio, kaj fakte en la tuta
Britio, Irlando, same kiel en la aliaj apudaj britaj insuloj pli malpli
sendependaj, oni veturas je la maldekstra flanko. Malgraŭ eta antaŭtimo, mi tre
rapide alkutimiĝas. La nuraj forgesoj povas okazi ĉe vojkruciĝoj, kiam oni
bezonas turniri en alian vojon. Tiam, necesas bone atenti por ne forgesi la
tiean veturadmanieron kaj ne instinkte tuj reakiri siajn (mal?)bonajn kutimojn.
Mi
trejniĝas je tio sur la Doveraj stratoj, inter la haveno kaj la
stacidomo tra la centro, profitante la okazon por havi tre rapidan
viziton. La trajnoj ĉirkaŭ Londono nekredeble malnovas. Ne estas aparta
lokomotivo, nur
aparta eta ejo en la antaŭa parto de la unua vagono por ebligi la
ŝoforon
veturigi la trajnon. Kiel por urbaj subtrajnoj, tiu unua vagono ne
estas
aerodinamika. Male, oni kredus ĝin tranĉita per grandega hakilo. Sed
tio ne gravas,
ĉar la tieaj provincaj trajnoj malrapide veturas.
Eĉ pli mirinde estas la malnovaj vagonoj, kies kupeoj, ne fermitaj
inter si, ĉiuj havas propran enirpordon. Nu, povas okazi, ke iuj iom pli
modernaj vagonoj havas enirpordon nur je ambaŭ vagonekstremaĵo. Kia ajn la
kvanto de pordoj, la malfermsistemo ege malnovas. Tio eblas nur de ekstere, kio
do signifas, ke por malfermi ilin de interne, necesas malalten ŝovi la pordan
fenestron kaj elirigi sian brakon por turni la eksteran mantenilon. Ĉu mi vere vojaĝis
per ŝipo aŭ per tempa maŝino por reveni cent jarojn malantaŭen?
Mi atingas Londonon post preskaŭ du horoj da trajnado malgraŭ la
proksimeco inter la maro kaj la brita ĉefurbo. Ĝi estas grandega urbo, kies
limojn mi tre malfacile komprenas. Mi facile perdiĝas en ĝia strata labirinto
sed fine sukcesas retrovi gastejon, en kiu mi restadis du jarojn antaŭe, okaze
de ne normala vojaĝo, tio estas ne per biciklo. La estro bonvolas gardi mian
biciklon, kiun mi ne uzas por viziti la urbon.
Pri la loĝeblecoj en Londono, tre
malfacilas trovi hotelon aŭ gastejon malmultekostan. Mi eĉ dubas, ke tio
ekzistas. Ili nekredeble multekostas. En Londono, same kiel en
multaj aliaj famaj ĉefurboj, oni devas multe elspezi por tranokti. Sed krome, tie, oni tamen ĝuas pri
kvalito, kiu ne valoras la elspezon.
Ankaŭ ekzistas la B&B-sistemo (lito kaj matenmanĝo). Temas pri
domposedantoj, kiuj disponigas dormĉambrojn al gastoj, kiuj tiel loĝas en la
sama domo, kiel la posedantoj. Tio povas esti interesa por tiuj, kiuj ŝatas kontaktojn
kun lokuloj; kondiĉe, ke oni flue parolu la lingvon de la gastiganto, kio ne
vere estas mia kazo, kvankam mi tamen scipovas elturniĝi el delikataj
situacioj. Tamen, en Londono, tiuj B&B pli malpli similas al hoteloj kun
rilatoj al la posedantoj malpli varmaj.
Londono estas miriga urbo tre alloga por turistoj, kun multaj
monumentoj, muzeoj, parkoj por viziti. Mi tion faras dum kvar tagoj antaŭ
decidi foriri por reveni al Francio. Ni (tio estas
mi kaj mia biciklo) posttagmeze iras al stacidomo kaj suden trajnas al Southampton,
ĉe la maro. Mi perdiĝas en la urbo kaj tre malfacile trovas la havenon, kiu
situas plurajn kilometrojn for de la centro.
Mi nokte ŝipas al Ouistreham, en la provinco Normandio,
nordokcidente de Francio. Por la biciklo la vojaĝo estas denove senpaga. Por
mi, mi aĉetis nuran bileton, sen litrezervo. Tiu ŝipo multe pli modernas ol tiu
de Ostendo, eĉ tro modernas, ĉar ne estas grandaj sofoj, sur kiuj mi povus kuŝi
kaj dormi. Estas nur brakseĝoj tiom malgrandaj kiom malkomfortaj en ne kvietaj
lokoj, ĉefe apud la trinkejoj kaj dancejoj.
Krom la kajutoj je la aliaj etaĝoj, ankaŭ
estas kvietaj ĉambroj kun aroj da klinseĝoj, sed por ilin uzi oni devas
krompagi 30 frankojn au 3 pundojn. Mi rifuzas krompagi, ĉar mi taksas tion
malhonesta ago de la ŝipkompanio. Mi kuŝiĝas surplanken en angulo de
trinkejo, inter du brakseĝoj kaj eta tablo. Kiel dormosakon mi ŝoviĝas en
mian grandan dorsosakon post depreno de la enhavo. Kiel matraco la maldika
planktapiŝo taŭgos por unu nokto. Mi tiel iom similas al trampo sed, feliĉe,
neniu el la ŝipanoj diras ion al mi, kaj mi relative bone dormas kompare al la
komfortnivelo.
La ŝipo tre grandas. Tio prezentas avantaĝon, ĉar malgraŭ miaj
kutimaj angoroj okaze de ŝipado, mi tute ne sentas iun ajn tangadon au
ruliĝadon, kio ebligas min ne redoni mian manĝon. La tranoktado mallongas, ĉar
ni alvenas je la 6-a matene en Ouistreham, dum jam taglumiĝas.
Mi vidis laŭ mia mapo, ke ekzistas bicikla ŝoseo al Caen laŭlonge
de la kanalo Orne, sed mi tute ne sukcesas trovi ties enirejon. Pro tio mi
veturas sur la granda ŝoseo kiu, malgraŭ ties kvar trakoj, ne ŝajnas
malpermesata al bicikloj. Mi ne havas tempon por perdi tra la granda urbo Caen
kaj mi ĉirkaŭiras ĝin, des pli, ke mi tiel iome mallongigas la
itineron.
Post kelkaj kilometroj mi ekkonscias, ke mia dorsosako ja pezas.
Mia dorso dolorigas min kaj mi plurfoje bezonas halti por demeti la sakon kaj
ripozi. Ju pli mia dorso doloras, des pli mi pensas je mia sako; kaj ju pli mi
pensas je ĝi, des pli mi sentas la doloron. Ne estas solvo.
Komence de la posttagmezo mi atingas Vimoutiers, urbeton,
kie mia avino gastigas min dum kelkaj tagoj. Ĉar mi lacas pro mia dorsosako, mi
decidas reveni Parizon, 200 km orienten, per trajno. La plej proksima stacidomo
situas en Lisieux, 27 km norde, sed mi ne tre emas tien bicikli por ne iom pli
domaĝi mian dorson.
Al Lisieux veturas po tri aŭ kvar privataj busoj tage. La ŝoforo
bonvolas akcepti mian biciklon senpage en sian buson. En la stacidomo mi sendas
mian biciklon al Parizo pere de la Sernam-servo kaj ĝin reakiras kelkajn tagojn
poste.
Tiu unua perbicikla vojaĝo estis sufiĉe kontentiga. Malgraŭ la
malgranda kilometraro, nur 320 km, mi tamen akiris profitajn
lecionojn. Inter alie, mi sanĝos la pneŭojn, ĉar la nunaj pli taŭgas sur
senbitumaj terenoj. La dikaj krampoj donas al mi la impreson, ke la biciklo
algluiĝas al la ŝoseo, kaj ke mi devas peni por gin antaŭenirigi. Preferinde
havi rulrubandon sur la pinto de la pneŭo por pli da komforto, kaj etajn
krampojn ambaŭflanke por ne flankengliti okaze de turniroj.
Sed ĉefe, mi venontfoje nepre ne plu portu sakon, sed mi ĝin
portigos al la biciklo. Mi ja ne estas sufiĉe riĉa por aĉeti novan dorson!